Tarih Dersleri

Azınlıkların Kurduğu Cemiyetler

Bu yazımızda azınlıkların kurduğu cemiyetler ( Rum, Ermeni ve Museviler tarafından kurulan cemiyetler ) konusunu ele alacağız.

Osmanlı sınırları içerisindeki Rum, Ermeni ve Museviler dağılan Osmanlı topraklarından kendi paylarını almak, hatta kendi devletlerini kurmak amacıyla bu cemiyetleri oluşturmuşlardır.

Bu nedenle Wilson İlkeleri‘nin 12. maddesinden yararlanıp bulundukları bölgelerde kendilerinin çoğunlukta olduğunu iddia ediyorlar ve bu konuda sahte nüfus kayıtları düzenleyip, Rum ve Ermeni çeteleri ile halkı göçe zorluyorlardı.

Azınlıkların Kurduğu Cemiyetler :

Azınlıkların kurduğu cemiyetler şunlardır:

Mavri Mira (Kara Gün)
Etnik-i Eterya
Pontus Rum Cemiyeti
Taşnak Sütyun ve Hınçak Cemiyetleri
Alyans İsrailit ve Makabi Cemiyetleri
Kardos Cemiyeti
Rum-Ermeni Birlik Komitesi

Şimdi azınlıkların kurduğu cemiyetler ne amaçla kurulmuş ve ne gibi faaliyetlerde bulunmuş göz atalım:

Mavri Mira (Kara Gün) :

  • Bu cemiyet “Megali İdea” (Büyük Bizans, Büyük Ülkü) yani Bizans İmparatorluğu sınırlarına yeniden ulaşmayı hedefliyordu. Bu amaca ise Ege’de ilerleyen Yunanlılara yardım edip Batı Anadolu ve Trakya’yı Yunanistan’a katarak ulaşacaklarını düşünüyorlardı.
  • Bu cemiyet İstanbul’da patrikhaneye bağlı olarak çalışıyordu. Ayrıca Yunan Kızılhaçı, Göçmenler Cemiyeti ve Rum İzcilik Okulu tarafından destekleniyordu. Sözde göçmenlere yardım amacıyla açılan bu kuruluşlar çetelere destek veriyorlardı.

Etnik-i Eterya :

  • 1814 yılında Aleksander İspilanti tarafından Filiki Eterya adıyla kurulmuştur. Filiki Eterya 1821 yılında patrikhane ile birlikte Yunan İsyanı‘nı çıkarmıştır. Cemiyet daha sonra Etnik-i Eterya adını almıştır.
  • Batı Anadolu’da Rum nüfusunun artırılması ve Trabzon dolaylarında Pontus Rum Devleti’nin kurulması için çalışmıştır.
  • Bu cemiyetin de yine ana hedefi Megali İdea’dır.

Pontus Rum Cemiyeti :

  • Pontus Rum Cemiyeti 1904 yılında Merzifon’da Amerikan kolejinde kuruldu.
  • Bu cemiyetin amacı Batum’dan Sinop’a kadar uzanan ve merkezi Samsun veya Trabzon olabilecek bir “Pontus Rum Devleti” kurmaktır. Dip Not: MÖ. 281’de kurulan Pontus Devleti’ni MS. 63’de Romalılar yıktı. 1204’de tekrar kurulan Pontus Devleti’ni 1461’de Fatih Sultan Mehmet yıktı.
  • Cumhuriyet Dönemi’nde yapılan nüfus mübadelesi sonucunda Rumların Anadolu’yu terk etmesi ile Pontus Cemiyeti’nin varlık nedeni de ortadan kalktı.
  • Yunanistan 19 Mayıs gününü sözdePontus Soykırımı’nı Anma Günü” ilan etmiştir.

Taşnak Sütyun ve Hınçak Cemiyetleri :

  • Ermeni Patriği Zaven Efendi tarafından kurulmuştur.
  • Mavri Mira ile işbirliği yapmıştır.
  • Bu cemiyetin amacı “Megali Armenia” (Büyük Ermenistan ‘ı kurmaktır. Bu hedef doğrultusunda da Çukurova toprakları ve Kara Deniz bölgesinin bir kısmını Ermenistan’a katmak için uğraşmışlardır.
  • ABD’nin de desteğini almaya çalışmışlardır. Bunun üzerine, Amerikan mandasında kurulması tasarlanan Ermenistan Devleti meselesini incelemek için ABD Başkanı Wilson, General Harbord’ı görevlendirmiştir.

Alyans İsrailit ve Makabi Cemiyetleri :

  • Filistin topraklarında Yahudi bir devletin (İsrail) kurulmasını ve Anadolu’daki Yahudiler’in hakları korumayı amaçlamışlardır.

Kardos Cemiyeti :

  • Bu cemiyet Rum göçmenlerine yardımcı olmak görüntüsü altında Pontus Cemiyeti’ne yardımcı oluyordu.

Rum-Ermeni Birlik Komitesi :

  • Rum ve Ermeni cemiyetleri arasındaki koordinasyonu sağladı.
azınlıkların kurduğu cemiyetlerin faaliyet bölgeleri
azınlıkların kurduğu cemiyetlerin faaliyet bölgeleri

Azınlıkların Kurduğu Cemiyetler ‘in Özellikleri:

  • Wilson İlkeleri’nden cesaret almışlardır.
  • Mondros Ateşkes Antlaşması ile istedikleri çalışma ortamını yakalamışlardır.
  • Azınlıkların kurduğu cemiyetler işgalciler tarafından desteklenmişlerdir.
  • Azınlıkların kurduğu cemiyetler kiliseleri ve yabancı okulları üs edinmişlerdir.
  • Çıkardıkları olaylar nedeniyle TBMM’yi oyalamışlardır.

Bu bilgiler MEB ve Akademik kaynaklar referans kullanılarak hazırlanmıştır.


Görsel Kaynakları:
https://medium.com/millipolitikalarenstitusu/pontus-6cff0a02d477

Cevap Yok

casino siteleri mobil casino siteleri en iyi casino siteleri yeni casino siteleri evden eve nakliyat

Abonelerimiz Arasına Katıl

Sitemize abone olarak en son ders ve yazılardan haberdar olabilirsiniz.

Abone Olduğunuz İçin Teşekkürler...

Bir şeyler ters gitti :(