1.Dünya Savaşı’nın Sonuçları

1.Dünya Savaşı’nın sonuçları yazımızda öncelikle savaşın sonuçlarını kısaca maddeler halinde ele alacağız. Ayrıca 1.Dünya Savaşı hangi ülke açısından ne sonuçlar doğurdu bu konu hakkında kısaca duracağız.

O halde hemen bu sonuçları kısaca maddeler halinde sıralayalım.

1.Dünya Savaşı’nın Sonuçları :

• Toplamda 20 milyona yakın insan hayatını kaybetti.
• Avrupa’nın siyasi haritası değişti.
• İmparatorluklar parçalandı ve birçok yeni devlet kuruldu. Osmanlı, Rusya, Almanya,Avusturya-Macaristan İmparatorlukları yıkılmıştır. Kurulan yeni devletler ise şunlardır:
  • Sovyet Rusya
  • Türkiye
  • Polonya
  • Çekoslovakya
  • Yugoslavya
  • Estonya
  • Ukrayna
  • Finlandiya
  • Azerbaycan
• Avrupa’daki güç dengeleri değişti. Almanya zayıflarken özellikle Fransa ve İngiltere ön plana çıktı. Yani Almanya savaştan en zararlı devlet olarak çıktı.
• Savaştan yenik ayrılan devletler ağır şartlara mahkum edildi ve bu durum 2.Dünya Savaşı’na zemin hazırladı. Savaş sonunda yapılan ateşkes antlaşmaları şunlardır:
  • Osmanlı Devleti-Mondros
  • Almanya-Rethondes
  • Bulgaristan-Selanik
  • Avusturya-Macaristan-Villa Gusti
• Avrupa’da yeni rejimler ortaya çıktı. Bu rejimler;
  • Nazizm (Almanya-Adolf Hitler)
  • Faşizm (İtalya- Benito Mussolini)
  • Komünizm (Sovyet Rusya-İlyiç Lenin)
• Milletler Cemiyeti (Cemiyet-i Akvam) kuruldu. (Türkiye Milletler Cemiyetine 1932 yılında katıldı. Cemiyet 2.Dünya Savaşı’yla tamamen dağıldı.)
• Sivil savunma teşkilatları kurulmaya başlandı.
• Dip Not: Bu savaşta ilk defa tank ve kimyasal silah kullanıldı.

1.Dünya Savaşı’nın Osmanlı Devleti Açısından Sonuçları:

• 1.Dünya Savaşı’nın Osmanlı Devleti açısından en ağır sonucu şüphesiz devletin yıkılması olmuştur.
• Topraklarının büyük bir kısmı İngiltere ve Fransa’nın kontrolü altına girmiştir. Sonrasında bu topraklarda Suriye, Ürdün, Suudi Arabistan ve Irak gibi devletler kurulmuştur. Milli Mücadele sonrasında ise Anadolu topraklarında Türkiye Cumhuriyeti kurulmuştur.
• Erkek nüfusunun çoğunun cephelere gitmesi ve hayatlarını kaybetmesi veya yaralanması özellikle tarıma dayalı ekonomiyi olumsuz etkiledi.
• Savaş dönemi boyunca açlık ve kıtlık nedeniyle çok fazla insan hayatını kaybetti.
• Sıtma, verem, tifüs, çiçek gibi salgın hastalıklar birçok kişinin yaşamını yitirmesine sebep oldu.
• Ümmetçilik ve Turancılık iflas etti.
• İttihat ve Terakki Partisi dağıldı.

1.Dünya Savaşı’nın Diğer Devletler Açısından Sonuçları:

1.Dünya Savaşı doğal olarak yenik devletleri daha çok etkilerken galip devletlerin ise sömürgelerini ve gücünü artırmıştır. Savaşa katılan devletler açısından 1.Dünya Savaşı’nın sonuçları şunlardır:

1. Almanya açısından 1. Dünya Savaşı’nın sonuçları;
   • Alman İmparatorluğu sona erdi.
   • Alsas-Loren bölgesi ve doğu bölgesindeki toprakların bir kısmı kaybedildi.
   • Afrika’daki sömürge toprakları kabedildi.
   • Savaş sonrasında Almanya ile İtilaf Devletleri arasında imzalanan Versay Antlaşması ekonomik ve toplumsal sorunların ortaya çıkmasına sebep oldu. Bu durum Hitler’in iktidara gelmesinde ve Nazi rejiminin kurulmasında da etkili oldu.
2. Avusturya-Macaristan açısından 1. Dünya Savaşı’nın sonuçları;
   • Avusturya-Macaristan İmparatorluğu parçalandı.
   • Avusturya, Macaristan, Çekoslovakya ve Yugoslavya kuruldu.
3. Rusya açısından 1. Dünya Savaşı’nın sonuçları;
   • 1917 yılındaki Bolşevik Devrimi sonrası çarlık rejimi sona erdi. Kominist rejime sahip Sovyet Rusya kuruldu.
   • Rusya, Avrupa’da bulunan topraklarının bir kısmını kaybetti.
4. İngiltere açısından 1. Dünya Savaşı’nın sonuçları;
   • İngiltere’nin dünya siyasetindeki ağırlığı arttı.
   • Sömürge toprakları genişledi.
5. Fransa açısından 1.Dünya Savaşı’nın sonuçları;
   • Fransa, Almanya’da Alsas-Loren bölgesini kazandı.
   • Sömürge topraklarını artırdı.
   • Avrupa üzerindeki gücünü artırdı.
6. İtalya açısından 1.Dünya Savaşı’nın sonuçları;
   • İtalyanın Kuzey İtalya’daki bazı topraklar dışında toprak kazanımı sınırlı oldu.
   • Savaş sonundaki ekonomik sorunlar nedeniyle 1922 yılında Benito Mussolini iktidara geldi ve faşist rejim kuruldu.
7. Amerika açısından 1.Dünya Savaşı’nın sonuçları;
   • İtilaf devletlerinin savaşı kazanmasında önemli rol oynadı.
   • Savaş sonrasında izole bir siyaset yani uluslarası siyasete fazla karışmayan bir politika izledi.

Bu bilgiler MEB ve Akademik kaynaklar referans kullanılarak hazırlanmıştır.