Tarih Dersleri

Paris Barış Konferansı ve Barış Antlaşmaları

Bu yazımızda Paris Barış Konferansı ve sonrasında yapılan barış antlaşmalarını inceleyeceğiz.

İtilaf Devletleri I. Dünya Savaşı’ndan yenik ayrılan devletlerle yapılacak barışın esaslarını belirlemek için bir konferans yapılması kararı aldı. Yapılacak olan toplantının bir diğer amacı da İtilaf Devletleri’nin bozulan dengeleri kendi lehlerine çözmekti. Bunun üzerine 18 Ocak 1919 tarihinde Paris Barış Konferansı toplandı.

Paris Barış Konferansı (18 Ocak 1919) :

Paris Barış Konferansı 32 devletin katılımı ile 18 Ocak 1919 tarihinde toplandı. Toplantıda etkili olan devletler ise başta İngiltere ve Fransa olmak üzere ABD, Japonya ve İtalya idi.

Üst düzey katılımın gerçekleştiği bu konferansta; İngiltere’yi Lloyd George, Fransa’yı Georges Clemenceau, İtalya’yı Vittorio Orlando ve ABD’yi de Woodrow Wilson temsil etti. 

Paris Barış Konferansı için ABD başkanı Wilson’un ise temel beklentisi Milletler Cemiyeti (Cemiyet-i Akvam) ‘ın kurulmasını sağlamaktı. Ve Wilson’da beklediğini aldı. Paris Barış Konferansı ‘nda ilk olarak Milletler Cemiyeti’nin kurulması kararı alındı. Karar alındıktan sonra ABD Başkanı Wilson ülkesine döndü ve Monroe Doktrini gereği yalnızlık politikasını geri döndü. (Monroe Doktrini: “Avrupa devletlerinin kendilerini ilgilendiren sorunlar yüzünden yaptıkları savaşlarda hiçbir zaman taraf tutmadık ve böyle bir davranış siyasetimize de uymaz.”)

ABD’nin Paris Barış Konferansı’ndan çekilmesiyle İngiltere ve Fransa kendi planlarını gerçekleştirmek için üzerlerindeki baskıdan kurtulmuş oldu.

Konferansın en çok tartışılan konularında biri de Osmanlı topraklarının paylaşılması konusu olmuştu. Fakat İtilaf Devletleri daha önce yapmış oldukları gizli antlaşmalar üzerinde fikir ayrılıkları yaşamaya başlamıştı. Bu sıkıntının ana nedeni Ermeni, Yunan ve Araplar’a vaadedilen topraklardı. Anadolu’da kurulacak Ermeni devletinin, Arap Yarımadası’nın, Filistin, Suriye ve Irak topraklarının manda sistemine göre yönetilmesine karar verildi.

Yunanistan’da İzmir ve çevresini istiyordu fakat bu bölge Yunanlılara vaadedilmesine rağmen bu bölge St. Jean De Maurienne Antlaşması ile İtalya’ya verilmişti.

Bunun üzerine Yunanistan Paris Barış Konferansı ‘na Batı Anadolu’da Rumların çoğunlukta olduğunu gösteren ve İzmir civarında Rumların Türkler tarafından katledildiğini ileri süren sahte raporlar ile geldi. Güçlü bir İtalya’nın Batı Anadolu’da varlığını istemeyen İngiltere Yunanistan’ın verdiği sahte raporları kullanarak İzmir ve civarının Yunanistan tarafından işgal edilmesini Konferansa kabul ettirdi. İtalya ise bu durumdan dolayı konferansı terk etti. Ve böylece İtilaf devletleri arasında ilk çatlak oluştu.

Osmanlı Devleti’nin topraklarının paylaşılması konferansta en çok tartışılan konu olmasına rağmen İtilaf Devletleri kendi aralarındaki çıkar çatışmalarından dolayı bu konuya çözüm bulamamışlardır. Fakat diğer devletler ile barış antlaşmaları yapılmıştır. Şimdi bu antlaşmalara kısaca göz atalım.

I. Dünya Savaşı’nı Bitiren Barış Antlaşmaları:

I. Dünya Savaşı’nı Bitiren Barış Antlaşmaları şunlardır:

DEVLETLERANTLAŞMALAR
AlmanyaVersailles (Versay) Antlaşması (28 Haziran 1919)
AvusturyaSaint Germain (Sen Jermen) Antlaşması (10 Eylül 1919)
BulgaristanNeuilly (Nöyyi) Antlaşması (27 Kasım 1919)
MacaristanTriannon (Tiriyanon) Antlaşması (4 Haziran 1920)

Versailles (Versay) Antlaşması (28 Haziran 1919):

Almanya ile imzalanan Versay Antlaşması’na göre;

  • Almanya, Fransa ve Belçika’da aldığı toprakları geri verecek.
  • Almanya’nın sömürgeleri İngiltere, Fransa ve Japonya arasında paylaşılacak.
  • Almanya’da zorunlu askerlik kalkacak. Asker sayısı 100 bine inecek. Savaş uçağı ve denizaltı yapılmayacak.
  • Almanya tamirat borcu! (Savaş tazminatının kibar hali) ödeyecek.
  • Danzig bölgesi serbest bölge olacak.
  • Almanya, Yugoslavya ve Çekoslovakya’yı tanıyacak.

Versay Antlaşması ile; İngiltere en güçlü rakikibini saf dışı bıraktı. Almanya uzun süre savaşamayacak duruma düşse de antlaşmanın ağır maddeleri II.Dünya Savaşı’nın çıkmasında etkili oldu.

Saint Germain (Sen Jermen) Antlaşması (10 Eylül 1919):

Avusturya ile imzalanan Saint Germain (Sen Jermen) Antlaşması’na göre:

  • Avusturya-Macaristan İmparatorluğu parçalandı.
  • Macaristan, Çekoslovakya ve Yugoslavya bağımsız oldu.
  • Galiçya Polonya’ya; Hırvatistan Yugoslavya’ya; Tirol ve Trieste İtalya’ya; Bukoniva Romanya’ya bırakıldı.
  • Avusturya, Almanya ile birleşmemeyi garanti etti.
  • Avusturya’da zorunlu askerlik kaldırıdı ve Avusturya ordusu 30 bin kişiyle sınırlandırıldı.
  • Avusturya savaş tazminatı ödeyecek.

Bu antlaşmayla Avusturya’nın denizle bağlantısı kesildi.

Neuilly (Nöyyi) Antlaşması (27 Kasım 1919):

Bulgaristan ile imzalanan Neuilly (Nöyyi) Antlaşması’na göre;

  • Güney Dobruca Romanya’ya; Gümülcine ve Dedeağaç Yunanistan’a; Tsaribrod ve Srurmitsa Yugoslavya’ya bırakılacak.
  • Bulgaristan’da zorunlu askerlik kaldırılacak. Ordusu 25 bin kişi ile sınırlandırılacak, deniz ve hava kuvveti oluşturması yasaklanacak.
  • Bulgaristan savaş tazminatı ödeyecek.

Bu antlaşma ile Bulgaristan’ın Ege bağlantısı kesildi.

Triannon (Tiriyanon) Antlaşması (4 Haziran 1920):

Macaristan ile imzalanan Triannon (Tiriyanon) Antlaşması’na göre;

  • Presburg bölgesi Çekoslovakya’ya; Bosna Hersek Yugoslavya’ya; Transilvanya Romanya’ya; Burgerland Avusturya’ya bırakılacak.
  • Macaristan’da zorunlu askerlik kaldırılacak, ordusu 35 bin kişi ile sınırlandırılacak, deniz ve hava kuvveti oluşturması yasaklanacak.
  • Macaristan savaş tazminatı ödeyecek.

Macaristan’daki rejim değişikliği nedeniyle bu antlaşmanın imzalanması gecikmiştir. Macaristan bu antlaşma ile bağımsız bir devlet olarak tanınmakla beraber denize çıkışı olmayan küçük bir devlet haline gelmiştir.


Bu bilgiler MEB ve Akademik kaynaklar referans kullanılarak hazırlanmıştır.


Görsel Kaynakları:
https://time.com/3989584/iran-deal-treaty-of-versailles/

Cevap Yok

casino siteleri mobil casino siteleri en iyi casino siteleri yeni casino siteleri evden eve nakliyat
Kapat
Full Screen Image

Abonelerimiz Arasına Katıl

Sitemize abone olarak en son ders ve yazılardan haberdar olabilirsiniz.

Abone Olduğunuz İçin Teşekkürler...

Bir şeyler ters gitti :(