Battani Kimdir?
| Adı: | Battani |
| Doğum Yeri: | Harran |
| Doğum ve Ölüm Tarihi: | 859 / 929 |
| Önemli Eserleri: | 🔹 Kitâbü Mârifet-il Metâli-il Bürûc fî mâ beyne erbe-il felek 🔹 Risâletünfî tahkîk-i akdâr-il ittisâlât 🔹 Serh-ul Makâlât-il erbai li-Batlamyus 🔹 Ez-Zîyc |
| Lakabı: | Battani, Harrani |
Sinüs ve Kosinüs terimlerini ilk kullanan bilim adamı …
Döneminin en etkin ve önemli matematikçilerinden ve de astronomlarından biri olarak bilinen Battani, Urfa Harran doğumludur. Rakka’da kurduğu gözlem evi sayesinde burada 31 yıl boyunca yani 887 ile 918 tarihleri arasında oldukça etkin gözlemler yapmış bir bilim adamıdır. Ay, Güneş ve de tüm gezegenlerin hareketlerini araştırmış ve incelemeye almıştır. Bu araştırmaları sonucunda da bunların yörüngelerini doğru bir şekilde belirlemeyi amaçlamıştır. Mevsimlerin zaman olarak ne kadar süreceğini ve de Güneş ile Ay tutulmalarını araştırmıştır. Ekliptiğin eğimini denet bir şekilde hesaplamayı başarmıştır. Yani bunu dakik olarak hesaplayabilmiştir.
Battani, bir matematikçi olarak ta üzerine düşen görevi tam anlamıyla yapmaktan da geri kalmamıştır. Tanjant, kotanjant, sinüs, kosinüs, sekant ve de kosekantı hakiki anlamda kullanan ilk bilim adamıdır diyebiliriz. Daha ileriki yıllarda astronomi alanında da kullandığı bir kısım trigonometrik bağıntılara da ulaşmıştır. Sinüs ve kosinüs tabirlerini kullanan bilim adamı olarak bu döneme damgasını vurmuştur. Geometride Metodların Tarihî Görünümü olarak oluşturdugu eserde de Battani’nin bu şekilde sinüs ve kosinüs terimlerini ilk kullanan bilim adamı olduğunu yazmakta ve bu terimleri de Güneş saati hesaplamasında ortaya çıkardığı belirtilmektedir. Ayrıca Battani’nin çok uzun yıllar önce bulduğu bu buluşlarına batılılar sahip çıkmıştır. Ancak bunları asırlarca sonra kullanabilmiştir.
Güneş Yılını hesapladı …
Yine de genel anlamda bakıldığında Battani’nin çalışma hayatının büyük bir kısmını astronomiye adadığı görülmektedir. Özellikle güneş ve ay tutulmalarındaki yaptığı hesaplar günümüzün teknolojisi ile yapılan hesaplamalara taş çıkaracak cinstendir. Güneş ve Ay hareketlerini yıl boyunca takip etti ve elde ettiği bilgiler ile tüm gezegen ve de Ay ile ilgili bazı bilgilerin düzenlenmesine yardımcı oldu. Yaptığı bunca araştırma ve de çalışma sonucunda Güneş yılını yani tropik seneyi, 365 gün 5 saat 46 dakika 32 saniye şeklinde hesaplayabilmiştir.
Cevap Yok