Osmanlı Devleti’nde Spor

Osmanlı Devleti’nin kuruluş döneminde dağcılık, kılıç sporları, avcılık, güreş ve ok atma sporları Osmanlı’nın başlıca spor faaliyetleri olmuştur.

Orhan Bey spor faaliyetlerine oldukça önem vermiştir. Orhan Bey’in sporu devlet faaliyetleri içine alması, kendisinden sonra gelen padişahların da spora önem vermelerine neden olmuştur.

Özellikle güreş tekkeleri Osmanlı’da, hemen hemen her önemli yerleşim merkezinde kurulmuş müesseselerdir. Güreş tekkeleri, spor okulu statüsünde kurulmuşlardır. İlk Osmanlı güreş tekkesi 1358 yılında Orhan Bey zamanında kurulan Bursa Güreşçiler Tekkesidir. Daha sonra ise I.Murat zamanında Edirne Güreşçiler Tekkesi kurulmuştur.

Dünyanın en eski sportif organizasyonlarından biri olan Kırkpınar güreşleri de I.Murat döneminde başlamıştır.

Filiz Nurullah ve Kara Osman Avrupa’ya giden ilk güreşçilerdendir.

“Ok Meydanları” da Osmanlı sportif faaliyetleri içinde önemli bir yer tutmuştur. Bilinen ilk ok meydanı; Orhan Bey zamanında Bursa da kurulmuştur. Daha sonra, Edirne, İstanbul (Okmeydanı) ve Kahire’ye okçu tekkeleri ve meydanları açılmıştır.

Osmanlı’da spor hareketleri Orhan Bey’ den sonra medreselere ve Enderun mekteplerine de girmiştir.

Jimnastik dersleri ise askeri okullar dışında ilk olarak Galatasaray Sultanisi‘nde verildi. Jimnastik sporunun tanınmasıysa Galatasaray Sultanisi beden öğretmeni M.Mouroux ve onun öğrencisi olan Mehmet Faik Üstünidman sayesinde olmuştur.

Selim Sırrı Tarcan ise Osmanlı Milli Olimpiyat Komitesi‘ni kurmuştur.Osmanlı Devleti’nin katıldığı ilk olimpiyat 1912 Stockholm Olimpiyatları olup, Osmanlı’nın I.Dünya Savaşı’na neden olduğu gerekçesiyle de bu olimpiyat Osmanlı’nın katıldığı son olimpiyat olmuştur.

Osmanlı Devleti’nde beden eğitimi ve spor, tıpkı atalarında olduğu gibi savaş eğitimi amacıyla uygulanmıştır. Bu sebeple beden eğitimi , eğitim kurumlarında ders olarak değil talim olarak yer almıştır.

Osmanlı’da spor faaliyetlerine giriş yaptıktan sonra şimdi spor ile ilgili bu bilgileri özetleyelim.

Osmanlı’da Spor ve Beden Eğitimi:

🔷 İlk güreş tekkeleri Orhan Bey zamanında açılmıştır.

🔷 I.Murat döneminde Edirne Kırkpınar Yağlı Güreşleri düzenlenmeye başlamıştır.

🔷 V. Murat ve Sultan Abdülaziz güreş ile uğraşan padişahlardandır.

🔷 Koca Yusuf ve Adalı Halil ünlü güreşçilerdendir.

🔷 Okçuluk ile uğraşan kişilere “Kemankeş” denilmiştir.

🔷 Yetenekli at binicilerine “Cündi” denmiştir.

🔷 İlk kez ders müfredatına giren spor “Jimnastik” tir.

🔷 İlk beden eğitimi öğretmeni Mehmet Faik Üstünidman’dır.

🔷 Selim Sırrı Tarcan, Osmanlı Milli Olimpiyat Komitesi’ni kurmuştur.

🔷 Osmanlı’nın katıldığı ilk ve son olimpiyat 1912 Stockholm Olimpiyatları’dır.

Bu bilgiler MEB ve Akademik kaynaklar referans kullanılarak hazırlanmıştır.