Bilim şehri, sanat şehri, kültür şehri Şuşa. Tarih şehri, medeniyetler şehri Şuşa. Şairlerin şehri, “Azerbaycan müziğinin beşiği” Şuşa. Azerbaycan Şehitlerinin şehri, 28 yıl Ermeni işgali altında bulunan Azerbaycan toprağı, Karabağ’ın sembolü Şuşa. Ve 8 Kasım 2020. Düşman işgalinden kurtulan, ezanların tekrar yükseleceği, Türk şehri Şuşa.
Bugün bu yazıyı bambaşka duygular içinde yazıyorum. Zira tarihe canlı olarak tanıklık ediyorum. Tıpkı İzmir’in düşman işgalinden kurtuluşuna tanıklık edenler, İstanbul’un düşman işgalinden kurtuluşuna tanıklık edenler gibi ben de bugün Azerbaycan toprağı yani Türk toprağı olan Şuşa’nın düşman işgalinden kurtuluşuna tanıklık ediyorum.
30 yıla yakın ayrılıktan sonra…
Bildiğiniz gibi Dağlık Karabağ toprakları 30 yıla yakın bir süredir Ermeni işgali altındaydı. Altındaydı diyorum zira Azerbaycan ordusu artık öz topraklarını tek tek kurtarmakta. Hocavend gibi, Fuzuli gibi, Zengilan gibi, Cebrail gibi ve Şuşa gibi.
Azerbaycan devlet başkanı İlham Aliyev, 8 Kasım 2020 tarihinde yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında 28 yıldır işgal altında bulunan Şuşa’nın kurtarıldığı müjdesini verdi. 28 yıl sonra Şuşa’da ezan sesinin duyulacağının müjdesini veren İlham Aliyev, “Zafer yürüyüşümüz devam ediyor. Ermenistan yönetimini taleplerime yanıt vermezse sonuna kadar gideceğiz.” diyerek Azerbaycan’ın kararlılığını ise bir kez daha vurguladı.
Peki Şuşa’nın önemi ne? Neden Karabağ’ın sembol şehri?
Şuşa Kafkasya’nın en eski yerleşim yerlerinden biri. Öyle ki yapılan kazılarda Eski Taş Çağı’na kadar uzanan eserler bulunmuş bu şehirde. Ayrıca Şuşa birçok medeniyete de ev sahipliği yapan bir şehir olmuş. Med İmparatorluğu, Safeviler ve Karabağ Hanlığı gibi.
1752 yılında Karabağ Hanı Penahali tarafından kurulan Şuşa aynı zamanda Azerbaycan kültürünün, edebiyatının ve müziğinin de merkezi olmuştur.
“Azerbaycan müziğinin beşiği”
Adeta bir açık hava müzesi olan Şuşa, içinde barındırdığı tarihi ve sanatsal yapıların, anıtların yanı sıra yetiştirdiği bilim ve kültür adamlarıyla da önemli bir yere sahip.
“Şuşa, Azerbaycan halkının, atalarımızın yarattığı büyük bir anıttır. Şuşa, sadece Şuşa halkı için değil, tüm Azerbaycanlılar için aziz şehir, aziz kale, aziz anıttır.“
Haydar Aliyev
Ayrıca bunların yanında Şuşa’nın bir önemli özelliği de “Azerbaycan müziğinin beşiği” diye nitelendirilmesidir. Çünkü birçok ünlü besteci ve müzisyenleri de yetiştiren bir şehir olmuştur.
Şuşa’nın İşgali
1991 yılında başlattıkları saldırılarla önce Hankendi’yi işgal eden Ermeniler daha sonra ise 26 Şubat 1992 tarihinde Hocalı’yı işgal etti. Hocalı Katliamı hakkındaki blog yazımızı da aşağıdaki bağlantıdan okuyabilirsiniz.
Ve 8 Mayıs 1992 tarihinde Ermenistan, 613 sivili katlederek yine büyük katliamlarından birine imza attı. İşgal karşındaki savunmada yer alan yüzlerce Azerbaycanlı hayatını kaybederken, çok sayıda Azerbaycanlı ise esir düştü.
Katledilenler arasında “Tarih” de var…
8 Mayıs Azerbaycanlılar için bir hüzün tarihi olurken, Ermenistan içinse bir bayramdı. İşgalden önce 20 binden fazla Azerbaycanlının yaşadığı Şuşa şehrine işgal sonrasında ise Ermeniler yerleştirildi.
Vurguladığımız gibi Ermenistan işgal ettiği ve katlettiği yerler arasına Şuşa’yı de eklemişlerdi. Fakat bu sefer katledilen sadece halk olmadı. Ermenistan koca bir tarihi de yok etti.
Bütün tarihi abidelerimizi yeniden restore edeceğiz. Bütün camilerimizi yeniden inşa edeceğiz. Bugün Azerbaycan bayrağı Şuşa kentinde dalgalanıyor. Biz bekledik ve güç topladık, hiçbir baskıya bakmayarak güç topladık. Bu ekonomik güçtü. Bugün Azerbaycan ekonomik olarak hiçbir ülkeye bağlı değil, hiçbir ekonomik kuruluşa bağlı değil.
İlham Aliyev
Ve kurtuluş…
Bu yazıyı yazdığım tarih yani 8 Kasım 2020 tarihinde Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında 28 yıldır işgal altında bulunan Şuşa’nın kurtarıldığı müjdesini verdi.
Aliyev’in 8 Kasım 2020 tarihinin artık Azerbaycan tarihinde unutulmayacak bir tarih olduğunu belirterek Şuşa’nın düşman işgalinden kurtulduğunu açıklamasının ardında Azerbaycan sokaklarında Türkiye ve Azerbaycan bayraklarıyla zafer gösterileri yapıldı.
Şimdi sıra Karabağ’ın tamamen düşmandan temizlenmesinde…
Cevap Yok