Kösedağ Savaşı‘nda alınan büyük yenilgi sonrası Anadolu’da otorite boşluğu yaşandı.Bu boşluk dönemi sonrası Anadolu Selçuklu Devleti‘nin uç bölgelere yerleştirdiği beylikler 1277 yılından itibaren bağımsızlıklarını ilan etmeye başladılar.
Bu beylikler döneminde Anadolu’da bilim, mimari,kültür ve sanat alanında önemli gelişmeler yaşanmıştır.
Bilim insanları desteklenmiştir. Beylikler merkezlerini kültür merkezleri haline dönüştürmüştür.
Anadolu’da beylikler döneminde çokça mimari eser meydana getirilmiştir. Bunlar arasında camiler, mescitler, medreseler, köprüler, külliyeler, kümbetler gibi birçok alanda eserler yer almaktadır.
Bu beyliklerden bazıları ise şunlardır:
- Osmanoğulları,
- Dulkadiroğulları,
- Ramazanoğulları,
- Karamanoğulları,
- Germiyanoğulları,
- Aydınoğulları,
- Menteşeoğulları,
- Karesioğulları,
- Saruhanoğulları,
- Hamitoğulları,
- İnançoğulları,
- Candaroğulları,
- Eretnaoğulları
Şimdi bu beyliklere sırasıyla maddeler halinde kısaca değinelim:
Osmanoğulları (1299-1923):
? Osmanoğulları Beyliği; Osman Bey tarafından Söğüt, Domaniç merkez olmak üzere kurulmuştur.
? Osmanoğulları Beyliği kuruldukları konum itibariyle Bizans yönünde genişlemişler ve Bizans’ın tarih sahnesinden silinmesini sağlamışlardır.
? Beylik daha sonra devlet haline dönüşmüştür.
? Merkezi otoritesi en güçlü olan Türk-İslam Devleti’dir.
Dulkadiroğulları (1337-1522) :
? Dulkadiroğulları Beyliği, Zeyneddin Karaca Ahmed Bey tarafından Elbistan (Kahramanmaraş) merkez olmak üzere kurulmuştur.
? Yavuz Sultan Selim döneminde Osmanlılar’a katılmış beyleri ise Osmanlı Devleti hizmetine girmişlerdir.
Ramazanoğulları (1353 -1375) :
? Türkmen emirlerinden Ramazan Bey tarafından Çukurova bölgesinde Adana merkez olmak üzere kurulmuş Türkmen beyliğidir.
? Ramazanoğulları Beyliğine Memlûklular son vermişlerdir.
Karamanoğulları (1250-1487) :
? Karamanoğulları Beyliği, Nûre Sûfi Bey tarafından kurulmuştur.
? Konya, Ermenek, Ereğli, Ankara, İçel, Antalya dolaylarına hâkim olmuşlardır.
? Anadolu Selçuklu Devleti’nin devamı olduklarını ileri sürmüşlerdir.
? Karamanoğlu Mehmet Bey döneminde (1277) Türkçe’yi resmî dil olarak ilan etmişlerdir.
? Osmanlı Devleti’ni en çok uğraştıran beyliktir.
Germiyanoğulları (1260-1429) :
? Kerimeddin Ali Şîr Bey tarafından Kütahya merkez olmak üzere kurulmuştur.
? II.Murat zamanında kendi istekleri ile Osmanlı Devleti’ne katılmışlardır.
Aydınoğulları (1300-1425) :
? Aydınoğulları Beyliği ;Aydınoğlu Mehmet Bey tarafından İzmir, Manisa, Aydın çevresinde kurulmuştur.
? Denizcilikle uğraşan bir beyliktir. ?
? 1348’de Venedik’e Türk tarihinde ilk kez kapitülasyon vermişlerdir.
Menteşeoğulları (1280-1426) :
? Menteşeoğulları Beyliği; Menteşe Bey tarafından Beçin merkez olmak üzere Antalya, Denizli ve Muğla çevresinde kurulmuştur.
? Güneybatı Anadolu’nun Türkleşmesinde etkili olmuşlardır.
? Denizcilikle uğraşan bir beyliktir. ?
? Rodos‘u bir süreliğine ellerinde tutmuşlardır.
Karesioğulları (1303-1345) :
? Karesioğulları Beyliği, Karesi Bey tarafından Balıkesir merkezli olarak kurulmuştur.
? Denizcilikle uğraşan ilk beyliktir. ?
? 1345 yılında Osmanlılara katılmışlardır.
? Karesioğulları’nın Osmanlı Devleti’ne katılmasıyla devlet hâlihazırda bir donanma sahibi olmuştur.
Saruhanoğulları (1300-1410) :
? Saruhanoğulları Beyliği, Saruhan Bey tarafından Manisa merkez olmak üzere kurulmuştur.
? Denizcilik ile uğraşmışlardır. ?
Hamitoğulları (1280-1391) :
? Hamitoğulları Beyliği, Hamidoğlu İlyas Bey tarafından Uluborlu merkez olmak üzere kurulmuştur.
? Denizcilik ile uğraşmışlardır. ?
? Osmanlı Devleti’ne para yoluyla katılmışlardır.
İnançoğulları (1276-1368) :
? İnançoğulları Beyliği, Ali Bey tarafından Denizli (Lâdik) merkez olmak üzere kurulmuştur.
Candaroğulları (İsfendiyaroğulları) (1291-1461) :
? Candaroğulları Beyliği, Candar Bey tarafından Kastamonu ve Sinop merkezli kurulmuş bir beyliktir.
? Denizcilik ile uğraşmışlardır.?
Eretnaoğulları (1335-1381) :
? Kadı Eretna Beyliği , Alaeddin Eretna tarafından Sivas ve Kayseri merkez olmak üzere kurulmuştur.
Bu bilgiler MEB ve Akademik kaynaklar referans kullanılarak hazırlanmıştır.
Cevap Yok