Danişmentliler, Kuzey Anadolu’da Tokat, Amasya ve Sivas çevresinde varlık gösterdiler.
Beyliğin kurucusu Emir Danişmend hakkında çeşitli rivayetler vardır.
Onun, VIII.yüzyılda Bizanslılar ile yapılan bir savaşta ölen meşhur İslâm kahramanı Battal Gazi’nin neslinden geldiğini söyleyenler olduğu gibi, Anadolu fatihi Kutalmışoğlu Süleymanşah’ın dayısı olduğuna dair rivâyetler de bulunmaktadır.
Ancak Danişmend’in asıl adının Taylu olduğu ve hocalık yaptığı bilinmektedir . Danişmend adının da yaptığı işe uygun olarak Türkçe “Danışman”’dan geldiği anlaşılmaktadır .
Emir Danişmend 1080 yılında Sivas’ı alarak buraya yerleşmiş, 1097’den önce Niksar ,1098’de Bayburt ve 1103’de Malatya ele geçirilerek sınırlarını genişletti.
1107 yılında I.Kılıç Arslan’ın ölümüyle Selçukluların içine düştüğü taht kavgalarından yararlanan Danişmendliler ,Kayseri ve Ankara’yı zaptederek, Fırat’tan Sakarya kaynaklarına kadar uzanan Orta ve Kuzey Anadolu’ya hâkim olmuş, böylece Anadolu’daki en güçlü siyasî kuruluş haline gelmiştir .
Türkiye Selçuklu Sultanı II.Kılıç Arslan, 1169’da Kayseri ve Zamantı’ yı, 1175’de Sivas, Tokat, Niksar ve Amasya’yı, 1178’de de Malatya’yı ele geçirerek Danişmendli Beyliği’ne son verdi.
Kısaca bilgilerimizi toparlayacak olursak;
Danişmentliler’in Özellikleri:
🔷 Melikşah’ın komutanlarından Danişmentoğlu Ahmet Gazi tarafından Sivas merkez olmak üzere kuruldu .
🔷 Anadolu’daki ilk Türk beyliklerinin en güçlüsü olup Haçlılarla en çok mücadele edenidir.
🔷 Anadolu Selçuklu Devleti’nin Anadolu Türk Birliği’ni sağlama konusundaki en büyük rakibi olmuştur .
🔷 Türkiye Selçukluları ile birlikte Haçlılara karşı mücadele etmişler, Fırat’tan Sakarya’ya kadar Orta ve Kuzey Anadolu’yu egemenliğine almışlar, Bizans ve Ermeni kuvvetleriyle savaşmışlardır.
🔷 Haçlılarla yapılan savaşları anlatan “Danişmendname Destanı” günümüze kadar gelmiştir.
🔷 Türkiye Selçuklu Sultanı II.Kılıçarslan tarafından son verilmiştir. (1178)
🔷 Kendi adlarına para basmışlardır.
🔷 Tokat ve Niksar’da dönemin önemli eğitim kurumları olan “Yağıbasan Medreseleri” ni kurmuşlardır. Kayseri Ulu Cami dönemin önemli mimari eseridir.
Bu bilgiler MEB ve Akademik kaynaklar referans kullanılarak hazırlanmıştır.
){kind=link}
Cevap Yok