II.Murat tahta çıktığında Çelebi Mehmet döneminde giriştiği mücadeleyi kaybeden Mustafa Çelebi’nin tekrar isyan etmesi meselesiyle uğraştı.
Bu yazımızda II. Murat’ın bastırdığı II. Düzmece Mustafa isyanı ile bu dönemde yaşanan diğer gelişmelere değineceğiz.
II. Düzmece Mustafa İsyanı (1422) :
Mustafa Çelebi, Bizans imparatoru tarafından Aydınoğlu Cüneyt Bey’le birlikte taht mücadelesi için Gelibolu’ya gönderilmişti.
Mustafa Çelebi Gelibolu’da Rumeli’deki askerler ve halk tarafından padişah olarak tanındı. Bu sırada da bazı Anadolu Beylikleri tekrar Osmanlı Devleti’ne karşı saldırılara başladı. Böylece bir kez daha Osmanlı tehlikeli bir döneme girmiş bulunuyordu.
Mustafa Çelebi Gelibolu Kalesi’nin alınması için Cüneyt Bey’i Gelibolu’da bırakırken kendisi de Edirne üzerine yürüdü. Mustafa Çelebi’nin üzerine gönderilen Bayezit Paşa da Mustafa Çelebi’nin yanına geçti. Bu gelişmeler üzerine Gelibolu Kalesi teslim oldu. Fakat Mustafa Çelebi Gelibolu Kalesi’ni söz verdiği üzere Bizans İmparator’u Manuel‘e vermeyince Bizans Mustafa’dan desteğini çekti.
Bu sırada II.Murat Rumeli askerlerini ve uç beylerini yanına çekti ve Cüneyt Bey’e de İzmir ve Aydın’ı vaadederek Mustafa Çelebi’nin yalnız kalmasını sağladı.
Eflâk’a kaçmak isteyen Mustafa Çelebi Edirne’de yakalanarak idam edildi.
Küçük Mustafa İsyanı (1423) :
II.Murat , Mustafa Çelebi isyanına neden olması yüzünden Bizans İmparatoru Manuel’i cezalandırmak için İstanbul’u kuşattı.
Manuel, bu kuşatmadan kurtulmak için bu kez de, II. Murat’ın 13 yaşındaki kardeşi Şehzade Mustafa‘yı isyana kışkırttı.
Bizans’ın esiri olan Şehzade Mustafa Karamanoğulları ve Germiyanoğulları’ndan aldığı kuvvetlerle Bursa’yı kuşattı. Bursa’yı alamayan Şehzade Mustafa bu kez İznik’e geldi ve İznik’i ele geçirdi.
Tam da Bizans’ın istediği oldu ve II.Murat İstanbul kuşatmasını kaldırdı ve İznik üzerine yürüyerek kardeşini yakaladı ve idam ettirdi.
Anadolu’da Türk birliğini yeniden oluşturmak için harekete geçen II. Murat, Aydınoğulları, Menteşeoğulları ve Hamitoğulları beyliğine son verdi. Germiyanoğulları Beyliği ise Yakup Bey‘in vefatı üzerine vasiyet yoluyla Osmanlı Devleti’nin eline geçti.
II. Murat’ın bu hamleleri ile Anadolu Türk siyasi birliği geniş ölçüde sağlandı.
Edirne-Segedin Antlaşması (1444) :
Balkanlar’daki egemenliğini güçlendirmek isteyen II.Murat Sırbistan ve Macaristan’a seferler düzenledi ve Belgrad kuşatıldı. Fakat Osmanlı ordusu bu kuşatma neticesinde başarıya ulaşamadı. İki tarafında birbirlerine üstünlük kuramamalarına karşın II.Murat pek çok bölgede egemenliği zayıflayan Macarlar’la kuruluş döneminin en kötü antlaşması olan Edirne-Segedin Antlaşması’nı imzaladı.
Bu antlaşmaya göre;
- Bulgaristan‘daki Osmanlı egemenliği tanınacak,
- Osmanlı Devleti’ne vergi vermek koşuluyla Sırp Krallığı bağımsız olacak,
- Osmanlı Devleti’ne vergi vermek koşuluyla Eflak Macaristan’a bağlanacak,
- Tuna nehri sınır olacak,
- Taraflar birbirleriyle on yıl savaşmayacak.
Aynı sene II.Murat Karamanoğulları Beyliği ile de bir antlaşma yaparak Beyşehir, Seydişehir, Oklukhisarı ve Akşehir’i Karamanoğulları’na bırakmıştır.
II.Murat bu kayıplardan sonra; artan muhalefet ve oğlu Alâeddin Ali Çelebi’nin de vefatıyla oldukça sarsılmış ve oğlu II. Mehmet’e bırakmıştır.
Küçük yaşta tahta oturan II. Mehmet‘in hükümdarlığı Osmanlı Devleti’nde buhrana neden oldu. Devlet adamları arasında siyasi çatışma ve mücadeleler başladı.
Varna Savaşı (1444) :
II. Mehmet’in çocuk yaşta tahta oturması Avrupa için yeni bir umut doğurdu. Papalık Segedin Barışını kabul etmeyerek haçlı ordusunu hazırlamaya başladı.
II.Murat haçlı ordusunun Varna önüne kadar gelmesiyle devlet adamları ve askerlerin isteği üzerine yeniden tahta geçti ve haçlıları bozguna uğrattı.
Bu zafer ile Osmanlılar’ın daha önceki yenilgilerinin izleri silindi ve Balkanlar’daki Osmanlı hakimiyeti pekişmiş oldu.
Buçuktepe İsyanı (1446) :
II.Murat Varna Savaşı’ndan bir müddet sonra yeniden tahtı oğlu II. Mehmet’e bıraktı ve Manisa’ya inzivaya çekildi.
Bu sırada Yeniçeriler Cülus Bahşişleri’nin verilmemesi, para ayarındaki düşüklük gibi sebeplerle Edirne Buçuktepe dolaylarında ayaklandılar. Bu isyan Yeniçeriler’in maaşına zam yapılmasıyla bastırılmıştır.
İsyanın devleti bunaltması ve Mora despotunun da faaliyetler de bulunması üzerine II.Murat üçüncü defa tahta geçti.
II. Kosova Savaşı (1448) :
Varna Savaşı’nın intikamını alarak Türkler’i Balkanlardan atma düşüncesiyle haçlı ordusu Bizans ve Papa’nın da kışkırtmasıyla Osmanlı Devleti’ne savaş açtı.
II.Murat Kosova’da yapılan savaşta Hilal Taktiği kullanarak Erdel, Eflak, Bohemya, Alman, Macar Ve Polonyalılar’ dan oluşan haçlı ordusunu mağlup etti.
Bu savaş sonucunda;
- Balkanlar’ın kesin bir Türk yurdu olduğu ve Türklerin Balkanlar’dan atılamayacağı anlaşıldı.
- Haçlılar savunmaya geçerken, Osmanlı, Avrupa’da taarruza geçme imkanı buldu.
- Haçlılar II. Viyana Kuşatması’na kadar Osmanlı’ya karşı ittifak yapamadı.
- Haçlı ittifakının oluşturulamaması, İstanbul’un fethi için uygun zemin hazırladı.
- Osmanlı Devleti’nin İslam dünyasında saygınlığı arttı.
- Selanik, Yanya, Serez şehirleri Venedik’ten alındı.
II.Murat Dönemi’nde yaşanan gelişmeleri özetleyelim.
II.Murat Dönemi’nde;
- Anadolu Türk siyasi birliği geniş ölçüde sağlandı.
- Macarlar ile kuruluş döneminin en kötü antlaşması olan Edirne-Segedin antlaşması imzalandı.
- 1444 yılında Osmanlı Devleti Varna Savaşı‘nda haçlıları mağlup etti.
- İlk Yeniçeri isyanı olan Buçuktepe İsyanı çıktı.
- 1448 yılında II. Kosova Savaşı‘nda haçlı ordusu bir kez daha mağlup edildi.
Bu bilgiler MEB ve Akademik kaynaklar referans kullanılarak hazırlanmıştır.
){kind=link}
Cevap Yok