Tarih Dersleri

Anadolu Selçuklu Devleti’nde Ekonomi ve Ticaret

Anadolu Selçuklu Devleti sultanları, devletin temellerinin atıldığı ilk yıllardan itibaren Anadolu’nun coğrafi konumu ile bağlantılı olarak bazı önemli ticaret merkezlerini kontrol altına alma politikası izlemiştir.

Bu nedenle devletin kurucusu olan Kutalmışoğlu Süleymanşah, Antakya’yı alıp Kuzey Suriye’nin gerek ticari gerekse de siyasi açıdan en önemli şehri olan Halep üzerine yürümüş, fakat bu şehir önlerinde Suriye Selçuklu hükümdarı Tutuş’la yaptığı mücadelede hem savaşı hem de hayatını kaybetmiştir.

Anadolu Selçuklu Devleti daha sonraki yıllarda bir takım sıkıntılarla boğuşmak zorunda kaldığından dolayı ticaret için gerekli önem verilememiştir.

Bu sorunların en önemlileri ise; hanedan içinde yaşanan taht mücadeleleri, Kutsal Topraklara varmaya çalışan Haçlılar ile diğer Anadolu beylikleriyle yapılan mücadelelerdir.

Alaaddin Keykubad dönemi ise her açıdan olduğu gibi ticaret merkezlerinin kontrolü bakımından da Anadolu Selçuklularına altın çağını yaşatmıştır.

Aladdin Keykubat zamanında Alanya (Alaiye) kontrol altına alınarak burada bir tersane yapılmış ve Akdeniz’de ticaret egemenliğinin pekiştirilmesi yoluna gidilmiştir.

Anadolu Selçuklularının ticari amaçlı olarak inşa ettirdikleri kervansaraylar da Anadolunun ticaret güzergahlarının bir bakıma haritasını çizmektedir.

Aksaray, Konya, Sivas, Malatya, Kırşehir, Erzurum, Diyarbakır, Denizli gibi önemli ticaret merkezlerinin yolları üzerinde kurulan kervansaraylar ekonomik hayatın can damarını oluşturur.

Anadolu Selçuklularının Moğol idaresine girmesinden sonra ticaret ve ekonomide bir gerileme devresi başlamıştır.

Ticaretin merkezi Anadolu’dan, İlhanlıların kontrolündeki İran’a ve bilhassa Tebriz’e doğru kaymaya başlamıştır.

Şimdi Anadolu Selçuklularında ekonomide önemli bir yer tutan Ahiliği ve Selçukluların ticareti geliştirmek için yaptıkları faaliyetlere göz atalım.

Ahilik:

🔷 Ahilik teşkilatı zanaatkarlar arasında dayanışmayı sağlamak amacıyla Fütüvvet anlayışına dayalı olarak kurulmuştur.

🔷 Ahiliğin Anadolu’daki öncüsü asıl adı Şeyh Nasreddin olan Ahi Evran’dır.

🔷 Ahi Evran ahiliğin amaç ve felsefesini ise “Letaif-i Hikmet” adlı eserinde anlatmıştır.

heykel
Ahi Evran Heykeli | Kırşehir

🔷 Teşkilattaki her esnaf kendi mesleğiyle ile ilgili esnaf loncasına üye olmuştur.

🔷 Ahi teşkilatının görevleri;

  • Aynı meslekteki üyeler arasında dayanışmayı sağlamak,
  • Üyeleri eğitmek, üretimde kalite ve standardı yükseltmek,
  • Üyeleri ve ürünleri denetlemek,
  • Sosyal adaleti sağlamak,
  • Narh” sistemiyle fiyatları kontrol altında tutmak,
  • Devlet ile esnaf arasındaki ilişkileri düzenlemektir.

🔷 Ahiliğin merkezleri; Kırşehir,Konya ve Kayseri’dir.

🔷 Esnafların başlarında Şeyh veya Pir bulunur.

🔷 Esnaflar fütüvvetnameye uymak zorundadır.

🔷 Esnaflara mesleki eğitim sonunda “İcazetname” denilen diploma verilir.

Anadolu Selçuklu Devleti’nde Ticareti Geliştirmek İçin Yapılan Faaliyetler:

🔷 Ticari amaçlı olarak Sinop,Samsun,Suğdak,Antalya,Alaiye gibi fetihler yapıldı.

🔷 Tüccar mallarına devlet garantisi getirilmesiyle sigortacılık sistemi başladı.

🔷 Tüccarların ücretsiz olarak konaklayabilmeleri amacıyla ticaret yolları üzerinde kervansaraylar yapıldı.

🔷 Kıbrıs ve Venedik ile ticaret anlaşmaları yapıldı ve vergiler düşürüldü.

🔷 İlk Selçuklu paraları önce bakır sonra ise gümüş ve altın olarak basıldı.

🔷 Ayrıca Anadolu Selçuklu Devleti’nde;

  • Kayseri ve Sivas (İstasyon Merkezi) ‘ta ticaret gelişmiştir.
  • Alanya, Konya örnek alınarak tekrar inşa edilmiştir.
  • Türkiye’de denizciliğin öncüsü haline gelinmiştir.
  • Antalya’da bulunan Hristiyan mahallelerine “Mina” adı verilmiştir.
  • Kayseri’de milletlerarası bir fuar olan “Yabanlu Pazarı” , diğer şehirlerde ise “Türkmen Pazarı” kurulmuştur.

Bu bilgiler MEB ve Akademik kaynaklar referans kullanılarak hazırlanmıştır.


Görsel Kaynakları:
https://www.lafsozluk.com/2014/04/kervansaray-nedir-ne-demektir-anlami.html
https://www.ankesob.org.tr/ahi-evran/

Cevap Yok

casino siteleri mobil casino siteleri en iyi casino siteleri yeni casino siteleri evden eve nakliyat

Abonelerimiz Arasına Katıl

Sitemize abone olarak en son ders ve yazılardan haberdar olabilirsiniz.

Abone Olduğunuz İçin Teşekkürler...

Bir şeyler ters gitti :(