Mengücek Gazi’nin Malazgirt Savaşı’na katıldığı ve Sultan Alp Arslan tarafından Anadolu’yu zaptetmek üzere görevlendirdiği beyler arasında bulunduğu ileri sürülmektedir.
Mengücek Beyliği muhtemelen 1072’de kurulmuş ve Erzincan, Kemah ve Divriği’yi içine alan bölgede varlığını sürdürmüştür.
Doğu Anadolu’da hüküm sürmüş bu Türk Beyliği’nin kurucusu hakkında bilgimiz çok azdır.
Selçuklu tarihçisi İbn Bîbî, Mengücük’ü gazi unvanı ile zikrederek onun Anadolu Selçuklu Devleti’nin kurucusu I. Süleyman Şah’ın emîrlerinden olduğunu söyler.
İbn Bîbî’nin sözlerinin de sadece bir tahmin olduğu şüphesizdir.
Kemah kasabasının kuzeybatısında Karasu kıyısında bazıları tamamen harap bir halde birçok kümbet vardır.
Mengücük Gazi’ye isnat edilen kümbette sonradan yazılmış Farsça bir kitâbede Mengücük Gazi hakkında, “Erzurum, Erzincan, Kemah ile Diyarbekir vilâyetlerini ve kalelerini alan …” denilmektedir.
Mengücek’in oğlu Emir İshak’ın ölümünden sonra Beylik ikiye bölündü (1142). Emir İshak’ın oğullarından Davud-şah Erzincan-Kemah, Süleyman-şah da Divriği kolunun ilk beyleri idi.
Erzincan-Kemah kolu Fahreddin Behramşah (1162-1225) zamanında iyi idare edildi ve Erzincan önemli bir kültür ve ticaret merkezi haline geldi. Türkiye Selçuklu Devleti’ne tâbi olan bu beylik,Sultan I.Alaeddin Keykubad tarafından ortadan kaldırılmıştır (1228).
Mengücekliler’in Özellikleri:
? Mengücek Gazi tarafından Erzincan, Kemah ve Divriği dolaylarında kurulmuştur.
? Mengücek Gazi, Gürcülere ve Rumlara karşı yapılan savaşlarda başarılı olmuş Oğlu İshak, Artuklu ve Danişmentlilere yenilerek Danişmentlilerin himayesine girmiş İshak’ın ölümünden sonra Erzincan ve Divriği olmak üzere iki kola ayrılmışlardır.
? Her iki kola Moğol istilasından önce Türkiye Selçuklu Sultanı I.Alaaddin Keykubat son vermiştir. ( 1228 )
? Mengücekliler zamanında Erzincan , Kemah ve Divriği tarım, ticaret ve sanayi açısından gelişmiş, bilimin gelişmesine de önem verildiğinden bu şehirler birer kültür merkezi haline gelmiştir.
? Divriği’de Darüşşifa ile birlikte külliye olarak yaptırılan “Ulu Cami” dönemin en önemli eseridir.
? Fizik ve tıp alimi Muvaffakidün Abdüllatif ,Erzincan Sarayı’nda bilime hizmet etmiştir.
Bu bilgiler MEB ve Akademik kaynaklar referans kullanılarak hazırlanmıştır.
| Görsel Kaynakları: https://seyyahifakir.com/2018/11/13/divrigi-ulu-camii-sivas https://archnet.org/sites/1924/media_contents/8975 |
){kind=link}
Cevap Yok